Στην προσπάθειά μας να ασκήσουμε τους μαθητές στη μετάφραση ή στη μεταφορά ενός αρχαίου ελληνικού κειμένου στη νέα ελληνική, μπορούμε να επιλέξουμε τη συνθετική ή την αναλυτική μέθοδο.
α) συνθετική μέθοδος: Σε κείμενα απλούστερης σύνταξης όπως τα Ελληνικά του Ξενοφώντα της Α΄ Λυκείου, προχωρούμε σε αντικατάσταση των λέξεων της αρχαίας με νεοελληνικές ισοδύναμες λέξεις αλλά χωρίς να μεταβάλλουμ τη σειρά των λέξεων ή τη συντακτική διάρθρωση του κειμένου.
β) αναλυτική μέθοδος: Σε πιο δύσκολα κείμενα με πολύπλοκη συντακτική δομή αναδομούμε μελετώντας το κείμενο, ώστε οι μαθητές να αντιληφθούν τη λογική σειρά, για να προχωρήσουν ακολούθως στην άρση των λεξιλογικών δυσχερειών και στη μετάφρασή του.
Παραδείγματα:
β) αναλυτικής μεθόδου:
α) συνθετική μέθοδος: Σε κείμενα απλούστερης σύνταξης όπως τα Ελληνικά του Ξενοφώντα της Α΄ Λυκείου, προχωρούμε σε αντικατάσταση των λέξεων της αρχαίας με νεοελληνικές ισοδύναμες λέξεις αλλά χωρίς να μεταβάλλουμ τη σειρά των λέξεων ή τη συντακτική διάρθρωση του κειμένου.
β) αναλυτική μέθοδος: Σε πιο δύσκολα κείμενα με πολύπλοκη συντακτική δομή αναδομούμε μελετώντας το κείμενο, ώστε οι μαθητές να αντιληφθούν τη λογική σειρά, για να προχωρήσουν ακολούθως στην άρση των λεξιλογικών δυσχερειών και στη μετάφρασή του.
Παραδείγματα:
 |
| Rubens |
α) συνθετικής μεθόδου:
Λύσανδρος δὲ τοῖς ἐφόροις ἔπεμψεν
ἀγγελοῦντα μετ' ἄλλων
Λακεδαιμονίων
Ἀριστοτέλην, φυγάδα Ἀθηναῖον ὄντα,
ὅτι ἀποκρίναιτο
Θηραμένει
ἐκείνους κυρίους εἶναι
εἰρήνης καὶ πολέμου.
Δεξιά στο αρχαίο κείμενο αποδίδουμε κατά λέξη τις σύντομες φράσεις χωρίς να αλλάζουμε τη σειρά. Από το απόσπασμα φαίνεται ότι μπορεί να αποδοθεί χωρίς να χρειάζεται μεταβολή της σειράς των λέξεων. β) αναλυτικής μεθόδου:
Τῶν τε γὰρ νεκρῶν ἀτάφων ὄντων, ὁπότε
τις ἴδοι τινὰ τῶν ἐπιτηδείων κείμενον, ἐς λύπην μετὰ φόβου καθίστατο,
καὶ οἱ ζῶντες καταλειπόμενοι τραυματίαι τε καὶ ἀσθενεῖς πολὺ τῶν
τεθνεώτων τοῖς ζῶσι λυπηρότεροι ἦσαν καὶ τῶν ἀπολωλότων ἀθλιώτεροι.(Θουκ. 7,75)
Το ανωτέρω απόσπασμα χρειάζεται να αναδομηθεί συντακτικά προκειμένου να μεταφραστεί και η μετάφραση να αποτελεί νεοελληνικό λόγο ευκολονόητο:
Τῶν τε γὰρ νεκρῶν ἀτάφων ὄντων,
ὁπότε
τις ἴδοι κείμενον τινὰ τῶν ἐπιτηδείων ,
καθίστατο ἐς λύπην μετὰ φόβου,
καὶ οἱ ζῶντες καταλειπόμενοι τραυματίαι τε
λυπηρότεροι ἦσαν
καὶ ἀσθενεῖς πολὺ τῶν
τεθνεώτων
τοῖς ζῶσι
καὶ ἀθλιώτεροι τῶν ἀπολωλότων .
Εδώ θα χρειαστεί να εξηγηθεί το είδος της γεν. απολύτου της πρώτης σειράς
να κατανοηθεί η σημασία των λέξεων κείμενον και ἐπιτηδείων της δεύτερης
να ερμηνευθεί η περίφραση της τρίτης σειράς
και να κατανοηθεί το νόημα των τεσσάρων τελευταίων σειρών με τις πολλές γενικές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου